افق فارس/ یادداشت-مرتضی عبداله زاده- یک فرغون، و ۴ دبه و گالن و «با پیپ» راهی یک سازه عظیم در دل زمین می شیدیم، تا آب شرب خانواده را تأمین کنیم، اگر برکه بالایی روستا؛ آب نداشت، برکه پائینی، ناامیدمان نمی کرد و پاسخگوی نیاز خانوار بود، نه از افت دبی چاه و شبکه ٱبرسانی خبری بود، و نه از شست و شوی کوچه و اصراف بی حد و اندازه، نه از کنتور و فیش آب… در این روزگار قدیم، نه پمپ بود و نه لوله کشی و نه تانکری در دسترس همیشگی ، تنها یک فرغون و چند دبه و گالن و پیمودن مسیری نزدیک و یا کمی دور، ولی رسیدن به آبی که در بحران ها دردسترس بود، که مردم با قرقره و سطل‌های روغنی، با زور دست آب را بیرون می‌کشیدند و در دبه ها و گالن ها ریخته و با امید روانه خانه میشدند… برکه هایی که وقف عام شده بودند تا در ایام خشکسالی، نجات بخش جان انسان‌ها باشند، نه کسی با هوشیاری مردم و محافظت ریش سفیدان، جرأت تخریب داشت و نه مثل امروز؛ حرص و طمع برای تصاحب و تصرف آن بود، یک اعتقاد عمومی-دینی و کاری دلسوزانه و تلاشی همگانی برای مرمت، ساخت و احیای برکه ها؛ همیشه وجود داشت و اینکه قدر آب را بهتر از امروز می دانستند، از حیث اهمیت ساخت آن که اگر پای سخن استادکاران و بناهای معروف آن دوران بنشینیم ، از مشقت ها و دشواریها تا خاطرات احداث سازه عظیم برکه با سنگ و ملات سیمان و ساروج، با اشک و لبخند و اکنون با اشاره به بی توجهی به این سازه خواهند گفت. این سازه و منبع آبی در عمقی که چشم به سختی کف آن را می دید و در هنگام کشیدن آب ، ترسی بر انسان حاکم میشد که هیچوقت به تنهایی قصد حضور در کشیدن آب را نمی کردی، برای جانمایی آن باید با صراحت گفت که مردم پیشقدم بودند و نه از سخت گیری مجوز اداره منابع آب بود و نه طرح و چاه مطالعاتی وجود داشت و نه نیاز به ترسیم و پیگیری نقشه ها، فقط پیران و ریش سفیدانی آگاه و آینده نگر و بااصالت، که می دانستند برای تداوم حیات، باید این سازه را در دل زمین ایجاد کرد و چهار چشمی مراقب آن بودبرکه ها به عنوان یادگاری ماندگار بوده که ریش سفیدان با همت آنرا به عنوان منبع ذخیره آب در دل زمین ساخته و وقف عام می کردند تا سالها آب های روان اطراف روستاها و شهر‌های کنونی را ذخیره کنند، منبعی که اگر امروز بخواهیم احداث کنیم باید میلیاردها تومان هزینه و اعتبار صرف آن شود اما امروز دیگر خبری از ساخت، احیا، مرمت و محافظت از این وقف و یادگار ماندگار دیگر نیست، دلالانی و تاجرانی که با هر هدفی در پی تخریب و تصرف برکه ها با هر قیمتی هستند، تا ساختمان های چند طبقه مسکونی و تجاری بسازند یا آنرا تبدیل یه جاده کنند تا دیگر اثری از این منبع ذخیره آب نباشد اما مگر نه این است که اگر موقوفه‌ای خراب شود، باید یکی دیگر به جایش ساخت یا هزینه‌ای بابت همان هدف خرج کرد؟ ولی امروز با فوت ریش سفیدان، یا کم توجهی مسئولان و معتمدین در روستاها و برخی مناطق شهری، شاهد هستیم این برکه ها دیگر فراموش شده یا عده ای در پی آن هستند تا دیگر این اثر ماندگار ،ماندگار نباشد. در هفته وقف امسال ، فرصت را مغتنم شمرده و به شوراها دهیاران و فعالان اجتماعی و دینی پیشنهاد می دهم تا همانند لار و گراش و اوز، سازمان‌های مردم نهاد با هدف نهضت احیا و مرمت برکه ها به راه انداخته و یاریگر اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان لامرد در حفظ و نگهداری و احیای برکه‌های موجود در این منطقه از جنوب کشور باشند. لازم است تا باتوجه به خشکسالی های اخیر و توجه و برنامه ریزی مدون در ذخیره آب، قوانین و مصوبات لازم برای تزریق بودجه جهت احیا و مرمت برکه ها ، در اولویت دست اندرکاران قرار گیرد و همچنین با متصرفان و تخریب کنندگان این وقف ماندگار، برخورد قانونی و جدی صورت گیرد. «امید که روزی در دیارمان لامرد، برکه های دیروز، این نماد پیوند خورده با فرهنگ و اعتقادات مردم و نیاز امروز در عبور از بحران های خشکسالی و تنش آبی، زنده بماند. »

خبرنگار: طیبه عبداله زاده